Όσο υπάρχει τέχνη και πολιτισμός υπάρχει και ο έρωτας, παρών στη δημιουργία και τις αφηγήσεις. Ιστορίες συγκινητικές, συναρπαστικές, τραγικές. Όπως πολλές ιστορίες αγάπης από την αρχαία ελληνική μυθολογία.
- Ορφέας και Ευρυδίκη
Μαθητής του ίδιου του θεού της μουσικής, του θεού Απόλλωνα, ο Ορφέας μάγευε τους ανθρώπους με τη μουσική του, παίζοντας τη λύρα του. Πήρε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία και ήταν αυτός που κοιμίζοντας τον δράκο με τη θεϊκή μουσική του, βοήθησε τον Ιάσονα να τον σκοτώσει.
Όταν επέστρεψε στην πατρίδα του, την Πιερία, σε μια βόλτα στο δάσος συναντήθηκε με την όμορφη νύμφη Ευρυδίκη. Την ερωτεύτηκε σφοδρά. Οι δύο νέοι παντρεύτηκαν και ζούσαν ευτυχισμένοι. Ώσπου μια μέρα, η Ευρυδίκη έγινε το αντικείμενο του ερωτικού πόθου ενός βοσκού, του Αρισταίου. Στην προσπάθειά της να ξεφύγει από την επίθεσή του, την δάγκωσε ένα δηλητηριώδες φίδι. Η όμορφη κοπέλα ξεψυχά, αφήνοντας απαρηγόρητο τον Ορφέα. Κι έτσι ξεκινά μια από τις πιο συγκινητικές ιστορίες αγάπης από την αρχαία ελληνική μυθολογία.
Ο δυστυχής Ορφέας περνούσε τις μέρες του παίζοντας την αγαπημένη του λύρα. Μια μουσική όμως, τόσο λυπητερή που συγκίνησε ακόμη και αυτούς τους ίδιους τους θεούς. Οι θεοί του έδωσαν μια δεύτερη ευκαιρία. Να είναι ξανά με την αγαπημένη του, αρκεί να κατέβει ο ίδιος στον Άδη να την πάρει. Ποιος θνητός θα το έκανε αυτό; Κι όμως ο Ορφέας χωρίς να χάσει ευκαιρία κίνησε για τον τόπο των σκιών.
Στις πύλες του Κάτω Κόσμου κοίμισε με την εξαίσια μουσική του τον φοβερό φύλακα, τον Κέρβερο. Η μουσική του μαλάκωσε την παγωμένη καρδιά του θεού Άδη, ο οποίος του επέτρεψε να πάρει πίσω την Ευρυδίκη. Με έναν όρο όμως. Δε θα γύριζε να την αντικρίσει, παρά μόνο όταν θα έβγαιναν κι οι δυο στο φως του επίγειου κόσμου.
Ο Ορφέας δέχτηκε. Ξεκίνησε την ανάβαση για τον κόσμο των ζωντανών. Κάποια στιγμή άκουσε βήματα πίσω του. Αναγνώρισε το ελαφρύ πάτημα της αγαπημένης του. Σκίρτησε η καρδιά του, μα θυμήθηκε τον όρο του Άδη. Τάχυνε το βήμα του προς το φως, ανυπόμονος να αντικρίσει ξανά το πρόσωπο της αγαπημένης του Ευρυδίκης. Και να η έξοδος είχε φανεί. Ο Ορφέας χαρούμενος γύρισε στην Ευρυδίκη. Δε σκέφτηκε, όμως, ότι αυτή ήταν ακόμη μέσα στο βασίλειο του Άδη. Τα σκοτάδια κατάπιαν την νεαρή κοπέλα, ο Ορφέας είχε παραβεί τον όρο.
Καμιά ελπίδα πια για το ζευγάρι να είναι μαζί. Συντετριμμένος ο Ορφέας εγκατέλειψε κι αυτήν ακόμη τη μουσική. Το τέλος του κατά μια εκδοχή ήρθε όταν ο Δίας τον λυπήθηκε και τον σκότωσε με έναν κεραυνό. Κατά άλλη εκδοχή, τον τεμάχισαν οργισμένες Μαινάδες, όταν έμενε αδιάφορος προς το ερωτικό τους ενδιαφέρον.
2. Έρως και Ψυχή
Από τις ιστορίες αγάπης από την αρχαία ελληνική μυθολογία δε θα μπορούσε να λείπει ο θεός της αγάπης, ο Έρωτας, ο οποίος ερωτεύτηκε την όμορφη Ψυχή.
Η Ψυχή ήταν μια όμορφη βασιλοπούλα. Τόσο όμορφη, που κανείς δεν τολμούσε να τη ζητήσει σε γάμο. Η ομορφιά της θαυμάζονταν τόσο πολύ, ώστε να την συγκρίνουν με τη θεά της ομορφιάς, την Αφροδίτη. Φυσικά η θεά εξοργίστηκε με το θράσος των θνητών. Και θέλησε να τιμωρήσει τη νεαρή Ψυχή. Έστειλε, λοιπόν, τον γιο της, τον Έρωτα να την χτυπήσει με τα βέλη του και να την κάνει να ερωτευτεί τον πιο άσχημο άνδρα στη γη.
Ο Έρωτας, όμως, όταν είδε την Ψυχή χτυπήθηκε από τα ίδια του τα βέλη. Θέλησε να την κάνει δική του κι έτσι έδωσε χρησμό στον πατέρα της να την ντύσει νύφη και να την πάει στην κορυφή ενός ψηλού βουνού. Εκεί θα την κατασπάραζε ένα τέρας. Ο πατέρας της Ψυχής δεν μπορούσε να παρακούσει τον θεό. Οδήγησε την κόρη του στο βουνό. Αντί για τέρας, όμως, εκεί εμφανίστηκε ο Ζέφυρος, ο οποίος μετέφερε την κόρη σε ένα λαμπρό παλάτι. Εκεί αόρατοι υπηρέτες ικανοποιούσαν κάθε της επιθυμία. Και το βράδυ ένας αόρατος εραστής τη μύησε στις χαρές του έρωτα.
Οι δύο εραστές, η Ψυχή και ο -αόρατος- Έρωτας έζησαν για πολύ καιρό έτσι. Κάποια στιγμή η Ψυχή νοστάλγησε την οικογένειά της και ζήτησε να τους δει. Ο Έρωτας την άφησε, με δύο όρους: να μην αποκαλύψει το μυστικό της τωρινής ζωής της και να μην προσπαθήσει ποτέ να τον δει.
Οι αδερφές της Ψυχής, όμως, ζηλεύοντας την ευτυχία της, την πίεσαν να αποκαλύψει το μυστικό της. Η Ψυχή ενέδωσε και τότε τη συμβούλεψαν να παραφυλάξει και να μάθει την ταυτότητα του αόρατου εραστή. Γιατί μπορούσε να είναι ένα φρικιαστικό τέρας.
Η Ψυχή έκανε όπως της είπαν οι αδερφές της. Κρύφτηκε στο διπλανό δωμάτιο και είδε τον Έρωτα πριν γίνει αόρατος. Θαμπώθηκε από την ομορφιά του. Μα έγινε αντιληπτή. Κι η τιμωρία της που παρέβη τους όρους του αγαπημένου της ήταν η εγκατάλειψή της.
Η Ψυχή, απαρηγόρητη, έψαχνε παντού τον Έρωτα. Η μητέρα του εραστή της, η Αφροδίτη θέλησε για ακόμη μια φορά να την βασανίσει. Της έβαλε απίθανες δοκιμασίες, προκειμένου να αποδείξει την αγάπη της. Η Ψυχή με τη βοήθεια ζώων και στοιχείων της φύσης τα κατάφερνε κάθε φορά.
Εν τω μεταξύ, ο Έρωτας βλέποντας τις δοκιμασίες που περνούσε για χάρη του η κοπέλα, πείστηκε για την αγάπη της. Γύρισε κοντά της και με την άδεια του Δία την παντρεύτηκε. Μαζί απέκτησαν ένα κοριτσάκι, την Ηδονή.
3. Ηώς και Τιθωνός
Κι απ’ του λεβέντη Τιθωνού την αγκαλιά η Αυγούλα
σηκώνουνταν να φέρει φως σ’ όλους, θεούς κι ανθρώπους.
(Ομήρου Οδύσσεια, ε 1-2, μετ. Ζ. Σίδερης)
Σε πολλές ιστορίες αγάπη από την αρχαία ελληνική μυθολογία μια θεά ερωτεύεται έναν θνητό, όπως συνέβη και στην περίπτωση του Τιθωνού και της Ηώς.
Σύμφωνα με την πιο διαδεδομένη εκδοχή, ο Τιθωνός ήταν από την Τροία, γιος του Λαομέδοντα και της Στρυμώς. Η εξαιρετική του ομορφιά δεν πέρασε απαρατήρητη από την Ηώ, τη θεά της αυγής. Τον άρπαξε, λοιπόν, και πήγε μαζί του στη χώρα των ευσεβών, την Αιθιοπία. Μαζί έκαναν δυο γιους, τον Ημαθίωνα και τον Μέμνονα.
Η ερωτευμένη Ηώς θέλησε να ζήσει για πάντα με τον αγαπημένο της Τιθωνό. Υπήρχε, όμως, ένα πρόβλημα. Ο Τιθωνός ήταν θνητός, ενώ η Ηώς θεά, άρα αθάνατη. Η ερωτευμένη θεά, λοιπόν, ζήτησε από τον Δία να χαρίσει στον Τιθωνό, αθανασία. Ο Δίας της έκανε το χατήρι.
Αλλά η θεά ζήτησε μόνον αθανασία για τον αγαπημένο της. Ξέχασε να ζητήσει και αιώνια νεότητα. Έτσι, ο αθάνατος Τιθωνός γερνούσε, γερνούσε χωρίς σταματημό. Με τα χρόνια, ο κάποτε πανέμορφος νέος, ζάρωσε και συρρικνώθηκε τόσο πολύ, που χωρούσε σε ένα καλάθι, όπως τα μωρά.
Η Ηώς, τότε ζήτησε από τον Δία να απαλλάξει τον Τιθωνό από αυτό το μαρτύριο. Ο Δίας μεταμόρφωσε τον Τιθωνό σε τζιτζίκι. Έτσι, μπορεί η θεά να μην έβλεπε τον αγαπημένο της, αλλά άκουγε τη φωνή του.
Αυτές οι ιστορίες αγάπης από την αρχαία ελληνική μυθολογία, μα και άλλες έχουν εμπνεύσει πλήθος καλλιτέχνες. Εικαστικούς, λογοτέχνες, μουσικούς. Γιατί η δύναμη του έρωτα ποτέ δεν έπαψε να συγκινεί τους ανθρώπους.
Πηγές:
Κουμπούλης Β. (2021), Ο μύθος του Ορφέα και η πανδημία. Ανακτήθηκε από: www. booksjournal.gr (τελευταία πρόσβαση: 21/02/2023)
Καλαντζής Δ. (2016). Έρωτας και Ψυχή: Η πιο συγκλονιστική ιστορία αγάπης όλων των εποχών. Ανακτήθηκε από: www.postmodern.gr (τελευταία πρόσβαση: 21/02/2023)
Μήττα Δ. (n.d.). Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας. Ανακτήθηκε από: www.greek-language.gr (τελευταία πρόσβαση: 21/02/2023)
Gale A. (2023). 5 Love Stories from Greek Mythology. Ανακτήθηκε από: www. greekreporter.com (τελευταία πρόσβαση: 21/02/2023)
Από Εύη Σαμαρά
The post 3 ιστορίες αγάπης από την αρχαία ελληνική μυθολογία appeared first on MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά.